Ο κλάδος της ναυτιλίας επικεντρώνεται όλο και περισσότερο στον έλεγχο της ρύπανσης και των περιβαλλοντικών επιδόσεων σε μια προσπάθεια να συμμορφωθεί με τον κανονισμό τομέα και τους διεθνείς κανόνες. Αλλά η πίεση για τη βελτίωση της βιωσιμότητας του δεν είναι προέρχεται απλά από τους νομοθέτες.

Τα πλοία και τα λιμάνια έχουν μια συμβιωτική σχέση και οι πόλεις λιμένων αρχίζουν να συνειδητοποιούν το γεγονός ότι η μελλοντική ευημερία τους στηρίζεται στην καλύτερη ενσωμάτωση μεταξύ του λιμανιού, των πελατών τους και την ευρύτερη κοινότητα.

Αυτό αποδεικνύεται ήδη στις εργασίες που γίνονται από τους λιμένες για την βελτίωση του προγραμματισμού και των αφίξεων για την ελαχιστοποίηση των αποβλήτων και του χρόνου αναμονής. Όμως για τη ναυτιλία, οι αλλαγές θα μπορούσαν να είναι πιο βαθιές, καθώς οι πόλεις πιέζουν για να αλλάξει η σχέση μεταξύ πλοίων και λιμένων.

Ελάχιστες βασικές πόλεις λιμένων βρίσκονται σε διαδικασία σχηματισμού του SEA20, ένα δίκτυο πόλεων που θα ηγηθεί της αειφόρου θαλάσσιας ανάπτυξης και να θα γίνει η αστική φωνή προς τις διεθνείς ρυθμιστικές αρχές.

Μια νέα μελέτη που ανατέθηκε από την ομάδα διαπίστωσε ότι η ταχεία αστικοποίηση και οι περιβαλλοντικές δυσκολίες εντός των πόλεων έχει δημιουργήσει μια επιτακτική ανάγκη για τις τοπικές αρχές, την ακαδημαϊκή κοινότητα και τη βιομηχανία να αντιμετωπίσουν από κοινού τις εκπομπές ενώ καλλιεργούν επίσης ευκαιρίες που η ναυτιλία έχει για τις κοινότητες των λιμένων.

Η διεθνής συνεργασία μεταξύ των ναυτικών πόλεων είναι μια πολιτική αναγκαιότητα για να γίνει η ναυτιλία περισσότερο συνδεδεμένη και βιώσιμη καταλήγει η έκθεση. Η δημιουργία φιλικών προς το περιβάλλον θαλάσσιων υποδομών με τη σειρά της θα αποτελέσει σημαντικό ενδιαφέρον για τους πολιτικούς ηγέτες.

Οι θαλάσσιες υποδομές είναι ένας σημαντικός παράγοντας στον αστικό σχεδιασμό αλλά σε ολόκληρο τον κόσμο η διαδικασία έχει υποβληθεί σε διάφορους βαθμούς ελέγχου, δημιουργία ζωνών, προστασία του περιβάλλοντος και ενσωμάτωση.

Είναι σχεδόν σύνηθες να επισκεφθείτε σχετικά μικρές πόλεις λιμένων των οποίων οι κάτοικοι διαμαρτύρονται για τη σκόνη και το θόρυβο (για να μην αναφέρουμε τη ρύπανση από τα πλοία), αλλά και να ακούτε τους υποστηρικτές να επισημαίνουν ότι η πόλη οφείλει την ύπαρξή της στα βαθιά ύδατα ή σε προστατευμένο αγκυροβόλιο.

Τα ευρήματα της μελέτης είναι ότι, ενώ συχνά υπάρχει η επιθυμία για την ενσωμάτωση μεταξύ του λιμανιού και της πόλης, η έλλειψη επικοινωνίας και συνεργασίας μεταξύ των βασικών παραγόντων της ναυτιλίας παρεμποδίζει την πρόοδο, σε μια εποχή που χρειάζεται περισσότερη δράση για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.

Η πρωτοβουλία πιέζει για τη σύνταξη αρχών που καθορίζουν τις φιλοδοξίες και τις ελπίδες της ώστε να παρουσιαστεί προσχέδιο αργότερα μέσα σε αυτό το έτος. Οι λιμένες όπως το Ελσίνκι, η Βάσα, το Αμβούργο, το Ρότερνταμ, η Ουάσιγκτον, η Τεργέστη και η Γένοβα και η Λουλέα έχουν προσυπογράψει το SEA20 με άλλες πόλεις στο πλαίσιο της διαδικασίας ένταξης.

Οι συντελεστές της μελέτης ανέφεραν την ανταλλαγή δεδομένων ως παράδειγμα που θα μπορούσε να αυξήσει την αποτελεσματικότητα, μια πρακτική που ακολουθείται ευρέως στον κλάδο της εφοδιαστικής αλλά έχει λιγότερο αξιοποιηθεί στον τομέα της ναυτιλίας λόγω της παρατηρούμενης διάσπασης των κινήτρων.

«Υπάρχει πρόβλημα εμπιστοσύνης στον τομέα των θαλάσσιων οικοσυστημάτων, καθώς διαφορετικοί παράγοντες έχουν διαφορετικά οφέλη,» έγραψε στη μελέτη ο Xiangming Zeng, αναπληρωτής καθηγητής στο Shanghai Maritime University. «Οι αρχές εξετάζουν θέματα από την άποψή τους, ο κλάδος έχει τη δική του οπτική γωνία και ούτω καθεξής. Αλλά πώς να χτίσουμε εμπιστοσύνη;»

Από τεχνολογική άποψη, πολλές λύσεις υπάρχουν ήδη, αλλά υπάρχει έλλειψη νομοθεσίας και κινήτρων για την επιτάχυνση της αλλαγής, σύμφωνα με τους ερωτηθέντες στην έρευνα. Ένα άλλο σημαντικό εύρημα είναι η ανάγκη για ευρύτερο δημόσιο ενδιαφέρον και πίεση στον κλάδο και τους φορείς λήψης αποφάσεων του, ένα θέμα για το οποίο γράψαμε το περασμένο έτος.

«Ο κλάδος της ναυτιλίας έχει τεράστιες και σε μεγάλο βαθμό υποτιμημένες ευκαιρίες για τους απλούς πολίτες,» ανέφερε ο Joshua Berger, επικεφαλής του τομέα των θαλάσσιων μεταφορών για τον Κυβερνήτη της πολιτείας της Ουάσιγκτον. «Γι ‘αυτό είναι σημαντικό όχι μόνο να συμμετέχουν διαφορετικές κοινότητες που σχεδιάζουν για τη ναυτιλία, αλλά να αντλήσουν από την ενέργειά τους ως παράγοντες αλλαγής, βασικοί αποδέκτες και άτομα που ενδιαφέρονται για ένα βιώσιμο μέλλον.»

Υπάρχει συναίνεση μεταξύ των μελών της SEA20 ότι η ανάγκη για την αντιμετώπιση των προβλημάτων αυτών εκτείνεται πέρα από τα τεχνολογικά ζητήματα. Η μελέτη υποστηρίζει ότι, δεδομένου ότι οι ωκεανοί είναι επίσης το μεγαλύτερο φυσικό οικοσύστημα της Γης, η βιωσιμότητα εξαρτάται από τη διατήρησή τους και το πολιτικό βάρος χρειάζεται τώρα για την εξέλιξη και την ανάπτυξη αποτελεσματικών λύσεων.

Οι κοινές ανάγκες σε όλες τις ναυτικές πόλεις, όπως η ανάμειξη του εργατικού δυναμικού της ναυτιλίας με αστικούς καινοτόμους και ο εξορθολογισμός της λήψης αποφάσεων, θα μπορούσε να γίνει κοινό έδαφος για μια παγκόσμια ώθηση, πιστεύει το Sea20. Η καινοτομία που έχουν αναλάβει από κοινού η ναυτιλία και οι λιμένες θα μπορούσε δυνητικά να κάνει όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη να επενδύσουν σε πιο βιώσιμη ανάπτυξη σε όλο τον τομέα.

Η μελέτη δείχνει επίσης ότι η τυποποίηση είναι το κλειδί για την ανάπτυξη ενός συνόλου λύσεων που εστιάζουν σε μακροπρόθεσμη βάση και ότι οι αποδοτικές τεχνολογίες και στρατηγικές πρέπει να μοιραστούν μεταξύ των λιμένων και των πόλεων για την επίτευξη προόδου.

«Το κλειδί για την επιτάχυνση του μετασχηματισμού είναι απλό: δημιουργία νέου τρόπου σκέψης, ταλέντο και η πολιτική βούληση. Οι πόλεις έχουν τη δυνατότητα να φέρει όλα αυτά στο τραπέζι και πιστεύουμε ότι είναι ευθύνη τους και προς το συμφέρον τους, να το πράξουν. Όπως οι αναδυόμενες υπερδυνάμεις της παγκόσμιας πολιτικής επιρροής, οι ναυτικές πόλεις βρίσκονται στην ιδανική θέση να το πράξουν και μπορούν να ασκήσουν επιρροή προς τους διεθνείς ρυθμιστικούς οργανισμούς καθώς και στον ίδιο τον κλάδο», δήλωσε ο Risto E.J. Penttilä, Διευθύνων Σύμβουλος του Nordic West Office και συντονιστής του δικτύου SEA20.

«Οι πόλεις έχουν τη δυνατότητα να φέρουν όλα αυτά στο τραπέζι και πιστεύουμε ότι είναι ευθύνη τους και προς το συμφέρον τους, να το πράξουν,» πρόσθεσε ο Penttilä. «Ως αναδυόμενες υπερδυνάμεις της παγκόσμιας πολιτικής επιρροής, οι ναυτικές πόλεις βρίσκονται στην ιδανική θέση να το πράξουν και μπορούν να ασκήσουν επιρροή προς τους διεθνείς ρυθμιστικούς οργανισμούς καθώς και στον ίδιο τον κλάδο.»

Η δήλωση αυτή θα μπορούσε να δώσει κάποια ανακούφιση στους πλοιοκτήτες που έχουν υποστεί την επίδραση του IMO2020 και προετοιμάζονται οι ίδιοι για τις μέχρι στιγμής ανεπιβεβαίωτες απαιτήσεις των στόχων του ΔΝΟ για τη μείωση της έντασης εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Θα μπορούσε επίσης να αποτελεί παγερή ανακούφιση. Όπως θα είναι προφανές στους τακτικούς αναγνώστες, η κλιματική αλλαγή είναι επίσης ένα εμπορικό ζήτημα, δεδομένου ότι θα υπάρχουν νικητές και ηττημένοι, κόστος και οφέλη.
Ένα δίκτυο λιμένων με κοινούς περιβαλλοντικούς στόχους είναι εύκολο να κατασκευαστεί επί της αρχής. Η οικοδόμηση της ίδιας συναίνεσης μεταξύ των εφοπλιστών – που μοιράζονται ένα συλλογικό μέλλον που θα απαιτήσει συνεργασία, ανταλλαγή και ενσωμάτωση – θα μπορούσε να είναι πολύ πιο δύσκολη.