Μια νέα μελέτη του παγκόσμιου συμβούλου ενέργειας και περιβάλλοντος Ricardo σκιαγράφησε το μέγεθος της δυσκολίας που αντιμετωπίζει ο κλάδος της ναυτιλίας, καθώς επιδιώκει να απαλλαγεί από τις εκπομπές άνθρακα και να κινηθεί προς μια βιώσιμη βάση.

Το αποτέλεσμα είναι η τελευταία από μια σειρά ακαδημαϊκών μελετών που δείχνουν ότι η ναυτιλία δεν έχει ακόμη κατανοήσει το μέγεθος του προβλήματος που την περιμένει. Υπάρχουν ορισμένοι βάσιμοι λόγοι γι ‘αυτό, μεταξύ άλλων δύο χρόνια στασιμότητας της οικονομικής ανάπτυξης και μιας αλυσίδας εφοδιασμού που πιέζεται υπό την πίεση της ανάκαμψης.

Ωστόσο, ο κλάδος δεν θα είναι σε θέση να απαλλαγεί από τις εκπομπές άνθρακα χωρίς ριζικές αλλαγές και, ίσως το σημαντικότερο, θα χρειαστεί να προσελκύσει τα κεφάλαια που απαιτούνται για την πραγματοποίηση επενδύσεων μεγάλης κλίμακας που χρηματοδοτούν την ανάπτυξη μιας νέας υποδομής καυσίμων. Μεγάλο μέρος αυτής της επενδυτικής ανάγκης βρίσκεται στην αλυσίδα εφοδιασμού χημικών προϊόντων και καυσίμων, πολύ πέρα από τις αρμοδιότητες της ναυτιλίας.

Η έκθεση λαμβάνει ως βάση την ανάγκη μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 50% έως το 2050, σύμφωνα με τους στόχους του ΔΝΟ. Το βασικό συμπέρασμα είναι σαφές: όσο γρήγορα και και πιο έντονα αλλάξει ο κλάδος, τόσο το καλύτερο. Οι ενδιάμεσες λύσεις θα μειώσουν τον άνθρακα βραχυπρόθεσμα, αλλά ενδέχεται να κοστίσουν περισσότερο μακροπρόθεσμα.

Η μελέτη σκιαγραφεί τρεις πιθανές λύσεις για την απαλλαγή από τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, οι οποίες χαρακτηρίζονται σε γενικές γραμμές ως εξαιρετικά δύσκολες, πολύ δύσκολες και ακόμη δύσκολες, αλλά ελαφρώς ευκολότερες στην επίτευξή τους.

Στο πρώτο σενάριο, η Ricardo προβλέπει την πρώιμη επιδίωξη καυσίμων μηδενικών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα με αμμωνία και υδρογόνο που προσδιορίζονται ως καύσιμα για ορισμένα νεότευκτα πλοία από το 2025, με κλιμάκωση σε όλα τα νεότευκτα πλοία έως το 2035. Θα πρέπει να υπάρξει ταυτόχρονη μετάβαση από τα γκρίζα εναλλακτικά καύσιμα (αυτά που παράγονται από ορυκτά καύσιμα) στα μπλε (αυτά που επαναχρησιμοποιούν άνθρακα) τα πράσινα (εξ ολοκλήρου ανανεώσιμα).

Θα πρέπει επίσης να υιοθετηθούν σε μεσαίο επίπεδο τεχνολογίες ενεργειακής απόδοσης και επιχειρησιακά μέτρα, ενώ προβλέπεται μείωση της ταχύτητας κατά 10% για την αργή πλεύση με ατμό.

Είναι δύσκολο να εκφραστεί επαρκώς πόσο δύσκολο θα ήταν αυτό για τη ναυτιλία ή να εκτιμηθεί ο αντίκτυπος στον κλάδο της παραγωγής καυσίμων, τα ναυπηγεία, τη διαθεσιμότητα των πλοίων και πιθανώς την ασφάλεια. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο σε μεγάλο βαθμό οι επόμενες δύο εναλλακτικές λύσεις κερδίζουν ήδη έδαφος.

Το δεύτερο σενάριο προβλέπει μέτρια απορρόφηση των ενδιάμεσων και των καυσίμων από ανανεώσιμες πηγές (drop-in).Σύμφωνα με το σενάριο αυτό, από το 2025, το μαζούτ, το ντίζελ πλοίων και το ΥΦΑ αντικαθίστανται όλο και περισσότερο από βιοκαύσιμα και βιομεθάνιο από ανανεώσιμες πηγές ((drop-in). Το σενάριο αυτό απαιτεί επίσης την υιοθέτηση τεχνολογιών ενεργειακής απόδοσης και επιχειρησιακών μέτρων μεσαίου επίπεδου, αλλά προϋποθέτει επίσης μείωση της ταχύτητας κατά 20% από τον παγκόσμιο στόλο.

Το τελευταίο σενάριο είναι αυτό που κάνουν οι περισσότεροι τώρα είτε ψάχνουν να ξεκινήσουν πολύ σύντομα. Συνδυάζοντας την αυξημένη χρήση της τεχνολογίας με την επακόλουθη μετάβαση σε εναλλακτικά καύσιμα, πολλοί ελπίζουν ότι μπορούν να χρησιμοποιήσουν μέτρα ενεργειακής απόδοσης και επιχειρησιακά μέτρα για τη μείωση του φορτίου του διοξειδίου του άνθρακα.

Ωστόσο, το σενάριο αυτό θα είχε ακόμη μεγαλύτερη επίδραση στη διαθεσιμότητα των σκαφών, δεδομένου ότι προϋποθέτει μείωση της ταχύτητας κατά 30%. Η δέσμευση άνθρακα επί του σκάφους (τεχνολογία που δοκιμάζεται μόλις τώρα) θα συμπεριληφθεί σε ορισμένα νέα σκάφη που χρησιμοποιούν καύσιμα που περιέχουν άνθρακα μετά το 2030.

Τα καύσιμα αμμωνίας και μεθανόλης θα εισαχθούν σταδιακά ως καύσιμα σε νεότευκτα πλοία έως το 2035, με το ΥΦΑ να χρησιμοποιείται από τα υπόλοιπα νέα σκάφη με παρόμοια μετάβαση από γκρίζες σε μπλε και σε πράσινες οδούς για εναλλακτικά καύσιμα.

Η Ricardo εκτιμά ότι και οι τρεις μέθοδοι μπορούν να εκπληρώσουν τους στόχους του ΔΝΟ για απαλλαγή από τις εκπομπές  διοξειδίου του άνθρακα κατά τον υπολογισμό των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τον κύκλο ζωής τους, αλλά αυτό ενισχύει την απόσταση που πρέπει να διανύσει ο κλάδος.

Ίσως το πιο σημαντικό, όταν εξετάζεται το συνολικό κόστος έως το 2050, η μελέτη εκτιμά ότι η δεύτερη οδός, ενώ αντιμετωπίζει λιγότερα εμπόδια στην ανάπτυξη, θα ήταν πιο δαπανηρή από την «αλλαγή καυσίμου» του πρώτου σεναρίου ή του σεναρίου τρία, που θα απαιτούσε νέες επενδύσεις σε κινητήρες πλοίων.

Οι συντάκτες πιστεύουν ότι η έρευνα, η ανάπτυξη και οι επενδύσεις που πραγματοποιούνται βραχυπρόθεσμα για να καταδειχθεί ο αντίκτυπος των καυσίμων μηδενικών και χαμηλών εκπομπών άνθρακα θα αποδώσουν μακροπρόθεσμα. Το ξεκλείδωμα αυτών των διαδρομών καυσίμων μηδενικών εκπομπών άνθρακα θα αποτρέψει τον εγκλωβισμό των διαδρομών υψηλότερων εκπομπών, αναφέρουν.

Ταυτόχρονα, η ανάπτυξη τεχνολογιών ενεργειακής απόδοσης και επιχειρησιακών μέτρων είναι επίσης ζωτικής σημασίας βραχυπρόθεσμα, για τη μείωση της κατανάλωσης ορυκτών καυσίμων πριν από τη μετάβαση αυτή.

Η θέσπιση αυστηρότερων στόχων του ΔΝΟ για την απαλλαγή από τις εκπομπές άνθρακα θα συνέβαλε στην προώθηση της διαδικασίας, αλλά και στα τρία σενάρια, η παραγωγή και ο εφοδιασμός με εναλλακτικά καύσιμα θα πρέπει να αυξηθούν σημαντικά. Εύκολο να το λες, πολύπλοκο να το υπολογίσεις. Παρόλα αυτά, η Ricardo έχει το δικαίωμα να κάνει μια εκτίμηση – ότι μέχρι το 2050, μεταξύ 9-12 Exajoules εναλλακτικών καυσίμων θα απαιτούνται ετησίως. Ο χαμηλός αριθμός ισοδυναμεί με 2.500.000.000 kWh εάν αυτό βοηθά στην κατανόηση.

Οι επενδύσεις σε υποδομές που απαιτούνται για την επίτευξη του στόχου αυτού εκτιμώνται μεταξύ 66 και 436 δισεκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ, συνδυάζοντας κεφαλαιουχικές και λειτουργικές δαπάνες, μεταξύ 2020 και 2050, με έκπτωση 10%.

Επομένως, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο κλάδος θα εξετάσει αυτά τα σενάρια και θα αναρωτηθεί, όχι αν θα πρέπει να ανταποκριθεί (πρέπει) αλλά πώς θα το πράξει καλύτερα και πόσο μπορεί να κοστίσει στην πραγματικότητα να καθυστερήσει περαιτέρω τη διαδικασία.