Η χρηματοδότηση που διατίθεται με βάση τις αρχές μίας στρατηγικής για το περιβάλλον, την κοινωνία και τη  (ESG) είναι, όπως μας λένε, το μέλλον. Οι φορείς που παρέχουν τα κεφάλαια βρίσκονται ήδη σε παράταξη πίσω από αυτό, ενδεχομένως ανταμείβοντας τους πιστούς υποστηρικτές και είναι έτοιμοι να τιμωρήσουν τους παραβάτες.

Είναι ένα μήνυμα που μεταφέρεται με αύξηση του όγκου του στον ναυτιλιακό κλάδο, αν και μέχρι στιγμής με λίγα πράγματα μέσω της αναγνώρισης έξω από τον χρυσό κύκλο των κορυφαίων φορέων και των πελατών τους.

Στην πρόσφατη έκθεσή της, Η επιτακτική ανάγκη της βιωσιμότητας, το δικηγορικό γραφείο Watson Farley Williams έκανε δημοσκόπηση σε παίκτες του κλάδου και διαπίστωσε ότι σχεδόν το ένα τρίτο των εφοπλιστών, δήλωσε ότι η στρατηγική ESG «μόλις και μετά βίας επηρεάζει» τις επενδυτικές αποφάσεις τους, παρά το γεγονός ότι παίζουν κάποιο ρόλο στο 90% των αποφάσεων των χρηματοδοτών.

Σε μια άλλη πρόσφατη δημοσίευση, η εταιρεία συμβούλων Arthur D Little περιγράφει την στρατηγική ESG ως ανατροπέα των όρων του παιχνιδιού που θα αναμορφώσει τον κλάδο των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, « μια κινητήρια δύναμη πίσω από τις τραπεζικές εργασίες, οι επιπτώσεις τους έγιναν αισθητές τόσο ευρέως όσο και σε βάθος, και με τρόπους που θα αγγίξουν όλες τις πτυχές του κάθε κορυφαίου χρηματοοικονομικού ιδρύματος, από τους επιχειρηματικούς τομείς, τα τμήματα, τα προϊόντα / υπηρεσίες, τις τιμές, τις διαδικασίες και τα δεδομένα, έως τις αλληλεπιδράσεις με τους πελάτες / προμηθευτές, μοντέλα διανομής, ακόμη και διαχείριση ταλέντων».

Πώς, λοιπόν, έχει η στρατηγική ESG περάσει από λίγο περισσότερο από μια υποσημείωση που απορρίφθηκε κάποτε από κάποιους ως υπερβολική διαφημιστική εκστρατεία το σημείο να είναι αντάξια της ευρύτερης προσοχής στο πλαίσιο της οικονομικής κοινότητας; Ο κυρίαρχος καταλύτης είναι η κλιματική αλλαγή, τώρα ένα κορυφαίο θέμα της ημερήσιας διάταξης για πολλούς πολιτικούς, οι οποίοι έχουν κατοχυρώσει τις φιλοδοξίες τους σε συμφωνίες ορόσημο (του ΟΗΕ το 2030 θεματολόγιο για την Αειφόρο Ανάπτυξη, τη Συνθήκη των Παρισίων, και την Πράσινη Συμφωνία της ΕΕ).

Ενώ η περιβαλλοντική επανατοποθέτηση των ΗΠΑ υπό τον πρόεδρο Μπάιντεν έχει δώσει σε αυτό το θέμα ανανεωμένη αξιοπιστία, η πανδημία COVID-19 έχει δημιουργήσει νέα ώθηση, εστιάζοντας την προσοχή στους ρόλους και τις αρμοδιότητες των οργανισμών υψηλού προφίλ στο εσωτερικό της ευρύτερης κοινωνίας.

Σήμερα, τα μεγάλα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα έχουν αρχίσει να εκτιμούν τη δυναμική της στρατηγικής ESG να δημιουργήσει σημαντική αξία εάν τα επιχειρηματικά μοντέλα επανασχεδιαστούν για να την φιλοξενήσουν. Οι συντάκτες της έκθεσης θεωρούν ότι είναι αδιανόητο η στρατηγική ESG και η βιώσιμη χρηματοδότηση να μπουν ποτέ «πίσω στο πλαίσιο», και στην πραγματικότητα αποτελεί μια τεράστια-τάση που κατά πάσα πιθανότητα θα πάει την επιχείρησή αμετάκλητα προς μια νέα κανονικότητα.

Προειδοποιεί επίσης ότι, ενώ τα θεσμικά όργανα έχουν αρχίσει να συζητούν τη στρατηγική ESG και βιώσιμη χρηματοδότηση με μεγαλύτερη ένταση, πολύ συχνά εξακολουθεί να υπάρχει έλλειψη ουσίας ή πραγματική κατεύθυνση. Υπάρχει δυνατότητα για φιλόδοξες εσωτερικές ή εξωτερικές δηλώσεις ώστε να θεωρηθούν ως κάτι περισσότερο από προβολή ψευδο-πράσινης ταυτότητας. Ωστόσο, φαίνεται να υπάρχει μια αυξανόμενη αναγνώριση ότι αυτή είναι η κατάλληλη στιγμή για δράση, και ότι το «περιμένουμε και βλέπουμε» δεν είναι πλέον βιώσιμη θέση.

Μέρος του προβλήματος – στον τομέα της ναυτιλίας τουλάχιστον – είναι το μέγεθος της δοκιμασίας. Οι σημειώσεις της έκθεσης WFW ότι πέρα από τις οργανωτικές επιλογές γύρω από τη διαφάνεια, την ποικιλία και την καλή διαβίωση του πληρώματος (S & G), η μείωση των εκπομπών CO2 (Ε) είναι πολύ μεγάλη για κάθε μία εταιρεία ξεχωριστά, ακόμα και για κάθε ένα σύνολο ενδιαφερομένων, ώστε να αντιμετωπιστεί.

Υπάρχουν σημαντικά τεχνολογικά, οικονομικά και ρυθμιστικά εμπόδια που θα πρέπει να ξεκαθαριστούν πριν η ναυτιλία διαγράψει βιώσιμη πορεία προς το στόχο του 50% μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου του ΔΝΟ έως το 2050, συμπεριλαμβανομένου του επαναλαμβανόμενου ερωτήματος ποιος επωμίζεται τον κίνδυνο και το κόστος της ανάπτυξης νέων καυσίμων και τεχνολογιών.

Προς το παρόν, οι φιλοδοξίες ESG φαίνεται να ορίζονται από πολλές αντιφατικές κινητήριες δυνάμεις. Οι χρηματοδότες αποδίδουν μεγαλύτερη σημασία σε θέματα βιωσιμότητας από ό, τι οι φορείς αλλά παρά τη δέσμευση για την αειφορία, οι τράπεζες της παραδοσιακής ναυτιλιακής χρηματοδότησης έχουν περιορισμένη όρεξη για τη χρηματοδότηση των ίδιων νέων αναβαθμίσεων καθαρής τεχνολογίας – ή φιλοξενούν τη χρηματοδότησή τους από άλλους.

Η απεξάρτηση από τον άνθρακα θα πρέπει να οδηγήσει σε μεγαλύτερη συνεργασία μεταξύ των φορέων του κλάδου, αλλά ο κλάδος αναζητά οι κυβερνήσεις να ηγηθούν της χρηματοδότησης των καθαρών τεχνολογιών και της έρευνας των καυσίμων, διότι οι πλοιοκτήτες είναι δύσπιστοι όσον αφορά τη δέσμευση για πολλές νέες πράσινες τεχνολογίες.

Η έρευνα WFW βρήκε μια συναίνεση σχετικά με την ανάγκη ρύθμισης για την προώθηση της ατζέντας της στρατηγικής ESG, παρά τον αυξανόμενο ρόλο των τραπεζών, των επενδυτών, των εργαζομένων και των πελατών. Οι κανονισμοί μπορούν να αναγκάσουν την αλλαγή και να οδηγήσουν στον περιορισμό της αβεβαιότητας που την παρεμποδίζει, δίνοντας στις εταιρείες μια σαφέστερη εικόνα για το τι θα πρέπει να αναμένεται από αυτές και τους ανταγωνιστές τους.

Την ίδια στιγμή, κανείς δεν πιστεύει ότι οι ρυθμιστικές αρχές μπορεί να κάνουν τη δουλειά από μόνες τους. Οι παράγοντες σε όλη την αλυσίδα εφοδιασμού θα πρέπει να συνεργάζονται περισσότερο και ίσως επίσης να προχωρήσουν με νέα ενδιαφερόμενα μέρη, όπως νεοφυείς επιχειρήσεις τεχνολογίας.

Ωστόσο, η μοναδική δυναμική της ναυτιλίας θα μπορούσε να κάνει τις πιέσεις για την αποδοχή της ESG ιδιαίτερα παραγωγικές. Η έρευνα διαπίστωσε ότι πολλές εταιρείες θα συνεργάζονταν με άλλους για παροχή βοήθειας στην εκπλήρωση των περιβαλλοντικών στόχων και αυτές οι εταιρικές σχέσεις θα απαιτήσουν διαφάνεια. Και ενώ πολλοί εφοπλιστές εκτιμούν την ανεξαρτησία τους, οι οικονομικές απαιτήσεις των αναβαθμίσεων καθαρής τεχνολογίας θα μπορούσε κάλλιστα να τους αναγκάσουν να παγιώσουν, να εγκαταλείψουν το μετοχικό κεφάλαιο ή να μιλήσουν δημόσια –  οδοί που σχετίζονται επίσης με καλύτερη διακυβέρνηση, καλύτερη χρηματοοικονομική πληροφόρηση και μεγαλύτερη διαφάνεια.

Αν και τα αποτελέσματα της έρευνας δείχνουν ότι το πιο πιεστικό επίκεντρο είναι στο «Ε», είναι επίσης σημαντικό να σημειωθεί ότι πολλοί στον κλάδο πιστεύουν ότι η προσπάθεια για την αειφορία θα επιφέρει αλλαγές στο σχήμα, τη δομή του κεφαλαίου και τη χρηματοδότηση του τομέα. Και ως εκ τούτου, ο κλάδος της ναυτιλίας δεν θα είναι σε θέση να επιφέρει σημαντικές αλλαγές χωρίς να αντιμετωπίζεται το «S» και το «G».

Είτε έτσι είτε αλλιώς, τα ξεχωριστά στοιχεία της στρατηγικής ESG φαίνονται να αλληλο-ενισχύονται στον τομέα της ναυτιλίας τα επόμενα χρόνια, καταλήγει η WFW. Παρά τη φήμη της ως παρωχημένη και ανθεκτική σε κάθε μορφή αλλαγής, η ναυτιλία έχει αποδειχθεί ότι είναι ένας εξαιρετικά ελαστικός και ευπροσάρμοστος κλάδος (και σίγουρα ικανός να αφομοιώσει ένα ακόμη ακρωνύμιο).